De Raad van Commissarissen bij beursbedrijven
Vorige week overleed Kees van Lede op de leeftijd van 78 jaar. Hij werd supercommissaris genoemd en ook wel de machtigste man van Nederland omdat hij commissariaten had bij een flink aantal grote Nederlandse beursbedrijven zoals Heineken en AirFrance/KLM. Een raad van commissaris is verplicht bij ieder beursbedrijf, maar de rol van dit orgaan is vaak niet erg duidelijk, ook niet voor particuliere beleggers.
Wie is er nu eigenlijk de baas?
De aandeelhouders bezitten gezamenlijk het bedrijf en zijn op basis daarvan natuurlijk degenen die het voor het zeggen hebben. In de praktijk is de zeggenschap van deze eigenaren meestal heel beperkt, vaak omdat in de statuten is vastgelegd dat alleen zeer belangrijke beslissingen worden overgelaten aan de vergadering van aandeelhouders. Dat is ook een logische zaak omdat aandeelhouders in het algemeen ver weg staan van het dagelijks reilen en zeilen in een onderneming. Het runnen van het bedrijf wordt overgelaten aan het bestuur.
Toch is het in het belang van zowel bestuurders als aandeelhouders dat er toezicht is door een onafhankelijk orgaan op hetgeen in het bedrijf gebeurt. Die rol is weggelegd voor de Raad van Commissarissen, vaak ook wel de ‘vergadering van wijze mannen’ genoemd. Van een commissaris wordt verwacht dat hij of zij over kennis van zaken, ervaring en een groot netwerk beschikt. Om die reden worden vaak (oud)-bestuurders in die functie benoemd, waarvan men verwacht dat deze zich ook onafhankelijk ten opzichte van het bestuur kunnen opstellen. De Raad van Commissarissen doet zelf voordrachten voor nieuwe leden, de aandeelhouders kunnen daarover oordelen, al is het in de praktijk vaak een hamerstuk.
Werkt het systeem van Raad van Commissarissen?
De invloed van de Raad van Commissarissen valt beslist niet te onderschatten al was het maar dat deze ook het stelsel van beloningen van het bestuur bepaalt en in voorkomende gevallen op zoek gaat naar nieuwe topmannen. Er is echter ook regelmatig kritiek op de commissarissen omdat deze vaak zich meer lijken te vereenzelvigen met het management dan met de aandeelhouders voor en door wie ze in feite zijn aangesteld. De VEB doet dan ook regelmatig voorstellen om de rol van de Raad van Commissarissen groter te maken binnen een beursbedrijf en tevens hogere eisen te stellen aan degene die deze rol vervullen. Het belangrijkste daarbij zou zijn dat commissarissen ook geacht worden informatie te halen binnen het bedrijf en niet passief moeten wachten op hetgeen hen door het management wordt voorgelegd.
Bij het kopen van aandelen in een beursbedrijf via de betrouwbare online brokers op deze site kunt u via de site van het beursbedrijf ook inzicht krijgen in de samenstelling van de RVC.
